توتالیتاریزم لە ئەدەبدا
یەڤگنی زامیاتین Yevgeny Zamyatin (١٩٣٧ ـ ١٨٨٤)، نووسەری رووسی خاوەن رۆمانی 'ئێمە'یە کە لە کاتی شۆڕشی روسیا بوو بە بۆلشویک و، لە شۆرشدا بەشداری کرد. دوواتر بەهۆی نووسینی ئەم رۆمانەی لە ساڵەکانی ١٩٢١ و ١٩٢٢، کە نەیتوانی لە رووسیا چاپی بکا بەناچار لەسەردەمی ستالین رووسیای جێهشت و سەرئەنجام لە ساڵی ١٩٣٧ لە پاریس لە دوورەوڵاتیدا کۆچی دووایی کرد.
ادامه مطلب...
کڕۆنا و وشیاریی کۆمەڵگا
جیهان خۆی لە خۆیدا لە دووای هاتنی ترامپ، بەهێزبوونەوەی ململانێکانی نێوان ئێران و وڵاتانی عەرەبی، شەڕی یەمەن، قەیرانی سووریا، لەشکرکێشییەکانی تورکیا و ئاسەوارەکانی قەیرانی ئابووری جیهانی، جێگایەکی زۆر خۆش نەبوو کە دەردی کڕۆنایشی بەسەرداهات.
ادامه مطلب...
ئیدعا و دژە ئیدیعا
مرۆڤ هەر لەگەڵ هاتنەڕووی دونیا، دەستدەکات بە تاقیکردنەوە. کۆرپەی تازە لەدایکبوو بە زار و دەم دەگەڕێت بۆ ئەوەی کە غەریزە داوای دەکات بۆ تێرکردنی سکی برسی. واتە برسیەتی وا دەکات کۆرپە بە بێ ئاگاداربوون لە دونیای نوێ بۆ خواردن دەگەڕێت. ئەو سەرەتا ناتوانێت زۆر دەست و پێ و تەنانەت چاوەکانیشی بەکاربێنێت بۆ ناسین و گەیشتن بە خواستە جەستەییەکانی، بۆیە تەنیا بە زار دەگەڕێت و تاقی دەکاتەوە. هەر شتێک لە رومەت و سەروچاوی نزیک بێتەوە بە دەم هەوڵدەدات تاقیبکاتەوە.
ادامه مطلب...
راستی و درۆ
درۆ و راست دوو دیاردەن وەک هەموو دووانە دژە یەکەکان کە لە گەڵ دەست بە قسەکردنی مرۆڤ لەدایک بوون و لەگەڵ گەشە و پێشکەوتنی مرۆڤ ئەوانیش خۆیان گونجاندووە. درۆ وەک ماسک و دەمامکێک بۆ شاردنەوەی راستی بەکارهاتووە. یانی لە راستیدا لە پشت هەموو درۆیێکەوە راستیێک خۆی حەشارداوە.
ادامه مطلب...
کڕۆنا و ناوەندگەرایی
کڕۆنا بووەتە هۆکاری بەهێزبوونەوەی ناوەندگەرایی. لە شوێنێک کە ژیان دەکەوێتە بەر هەڕەشەی لایەنێکی دیاریکراوەوە و هەموو پنت و جمگەکانی کۆمەڵگا دەخەنە بەر هێرشی خۆی، پێویستیی بەهێزکردنی سیستمی دەسەڵاتی باو کە دەرفەت و پێداویستییەکانی بەرەنگاربوونەوەی بەرامبەر بەم هەڕەشەی پێیە، بەرجەستەتر دەبێتەوە. دەرمان و شوێنی تیمارکردن و رێکخستنی پلانی کۆمەڵایەتی کە دەوڵەت هەڵگریەتی ئەو شوێنانەن وا ئەم بەرجەستەییە دەنوێننەوە.
ادامه مطلب...
